Stronniczość, sprzeczności i ignorowanie faktów przez biegłych OZSS

Dostałeś opinię OZSS i ręce Ci opadły? Sprawdź, jak ją skutecznie podważyć

Opinia Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów (OZSS) w sprawach rodzinnych często traktowana jest jak wyrocznia. Jej wnioski potrafią zaważyć na losie dziecka i całej rodziny na wiele lat. Kiedy otwierasz kopertę i czytasz konkluzje, które wydają Ci się niesprawiedliwe, krzywdzące i oderwane od rzeczywistości, możesz poczuć bezsilność. Czy z opinią OZSS można w ogóle dyskutować?

Odpowiedź brzmi: nie tylko można, ale często trzeba.

Opinia psychologiczna, mimo swojego autorytetu, jest tylko jednym z dowodów w sprawie. Jak każdy dowód, podlega ocenie Sądu, a Twoim prawem jest wykazać jej wady. Problem w tym, że błędy w opiniach OZSS rzadko są oczywiste na pierwszy rzut oka. Kryją się w metodologii, logice i sposobie interpretacji faktów. Pisząc zastrzeżenia do tej opinii OZSS wykazałam 25 głównych zarzutów, zadałam biegłym 27 precyzyjnych pytań celem uzupełnienia opinii i sporządziłam 24-stronnicowy dokument do sądu.

Aby pokazać, jak głęboko mogą sięgać te nieprawidłowości, przeanalizujmy (w pełni anonimowo) niektóre zarzuty do jednej z opinii OZSS, która niedawno trafiła w moje ręce. Ta historia to studium przypadku, które uświadamia, na co zwracać uwagę i dlaczego profesjonalna pomoc w analizie takiego dokumentu jest kluczowa.

Błąd #1: Iluzja obiektywizmu, czyli podwójne standardy w ocenie rodziców

W analizowanej przez nas sprawie biegli stosowali zadziwiająco odmienne miary do oceny matki i ojca.

Działania matki, motywowane zaleceniami terapeutów prowadzących dziecko, były konsekwentnie przedstawiane jako „opór” i „zła wola”. Jej propozycja wspólnej terapii, mającej pomóc ojcu zrozumieć specyficzne potrzeby syna, została z góry odrzucona jako „nierealna” i stanowiąca „formę oporowania”.
Działania ojca, takie jak wzywanie policji czy inicjowanie postępowań sądowych, opisywano neutralnie jako element „eskalującego konfliktu”, bez analizy ich destrukcyjnego wpływu na dziecko.

Podobną stronniczość zauważyliśmy w ocenie dziadków. Ich niechęć do regularnych przyjazdów do wnuka usprawiedliwiano, a propozycje kontaktów online (których dziecko nie lubiło) przedstawiano jako „elastyczne i skoncentrowane na dobru dziecka”.

Wniosek: Szukaj w opinii OZSS podwójnych standardów. Czy Twoje racjonalne obawy są przedstawiane jako wady osobowości, podczas gdy destrukcyjne zachowania drugiej strony są opisywane w sposób neutralny lub wręcz usprawiedliwiane? To sygnał alarmowy świadczący o braku obiektywizmu.

Błąd #2: Metodologiczne pułapki – diagnoza zbudowana na piasku

Solidna opinia OZSS opiera się na solidnej metodologii. W omawianym przypadku fundamenty były kruche.

Ignorowanie innych specjalistów: Biegli z OZSS całkowicie zignorowali zalecenia terapeutów, którzy pracowali z dzieckiem od dawna i sugerowali ograniczenie kontaktów z ojcem i dziadkami. Swoją jednorazową diagnozę uznali za ważniejszą od wielomiesięcznej pracy specjalistów.
Niewyjaśniona decyzja: Mimo że Sąd pytał o potrzebę konsultacji psychiatrycznej dziecka, biegli stwierdzili, że nie ma do niej wskazań, nie uzasadniając tej decyzji ani jednym zdaniem. W przypadku dziecka z poważnymi zaburzeniami rozwojowymi to rażące zaniechanie.
Ukryte wyniki testów: W opinii OZSS brakowało konkretnych wyników testów psychologicznych. Zamiast nich pojawiły się ogólnikowe stwierdzenia, np. że kompetencje rodzicielskie są „korzystne”. Uniemożliwiło to weryfikację, czy ojciec i matka zostali ocenieni rzetelnie i czy ich deklaracje były wiarygodne (np. poprzez analizę skali aprobaty społecznej).

Wniosek: Opinia OZSS to nie wróżenie z fusów. Musi opierać się na transparentnych metodach. Jeśli biegli ignorują kluczowe fakty, nie uzasadniają swoich decyzji lub ukrywają dane, na których oparli wnioski – masz pełne prawo to zakwestionować.

Błąd #3: Wewnętrzne sprzeczności, czyli kiedy wnioski przeczą same sobie

badanie więzi z dzieckiem przykładowe pytania

To jedna z najczęstszych i jednocześnie najłatwiejszych do wychwycenia wad opinii OZSS. Logika dokumentu, której brakuje, gdy wnioski na jednej stronie przeczą faktom opisanym na innej.

W analizowanej sprawie doskonałym tego przykładem była ocena postawy dziadków. Biegli z zachwytem opisywali ich rzekomą „elastyczność” i „skoncentrowanie na dobru dziecka”. A jakie były fakty? Dziadkowie kategorycznie odmawiali regularnych przyjazdów do wnuka, które jako jedyne mogły realnie odbudować ich więź. Zamiast tego proponowali rozmowy online, na które dziecko było niechętne.

I tu pojawia się kluczowy szczegół, który biegli pominęli: w tej samej opinii sami przyznali, że dziecko nie preferuje i nie lubi kontaktów w tej formie.

Jak więc można nazwać elastyczną postawę, która jest wprost sprzeczna z potrzebami i wolą dziecka? Jak można mówić o „koncentracji na dobru wnuka”, rekomendując rozwiązanie wygodne wyłącznie dla dorosłych? To fundamentalna sprzeczność, która pokazuje, że biegli naginali interpretację faktów do z góry przyjętej tezy, ignorując to, co najważniejsze.

To zresztą niejedyny taki absurd. W tej samej opinii najpoważniejszy zarzut wobec matki dotyczył manipulacji i alienacji. Jednocześnie w rekomendacjach… zalecono, aby to właśnie ta matka-manipulatorka-alienatorka edukowała ojca na temat potrzeb syna. Jak wówczas oceniać kompetencje matki? Matka stosująca - zdaniem biegłych OZSS - niewłaściwe metody wychowawcze jest odpowiednią osobą do edukowania kompetentnego ojca? Jedna teza przeczy zatem kolejnej.

Wniosek: Czytaj opinię OZSS uważnie, szukając sprzeczności. Czy diagnoza jest spójna z zaleceniami? Czy opisywane cechy postaci pasują do ich faktycznych działań? Wewnętrznie sprzeczna opinia OZSS nie może być wiarygodnym dowodem.

Błąd #4: Obwinianie ofiary i pomijanie przyczyn konfliktu

Opinia OZSS w sposób tendencyjny interpretowała źródła konfliktu. Biegli odnotowali, że matka w przeszłości doświadczyła przemocy ze strony ojca. Jednak jej obecną, lękową i obronną postawę zinterpretowali nie jako naturalną reakcję na traumę, ale jako jej… wadę osobowościową, określając ją jako „tendencję do lokowania siebie w roli ofiary”.

Jednocześnie całkowicie pominięto analizę, jak przemoc ojca wobec matki mogła wpłynąć na dziecko. To, że syn mógł być świadkiem agresji, było prawdopodobnie pierwotną przyczyną zerwania więzi z ojcem. Biegli jednak całą odpowiedzialność za ten stan rzeczy przypisali matce.

Wniosek: Sprawdź, czy opinia OZSS rzetelnie analizuje przyczyny konfliktu. Czy nie stosuje mechanizmu obwiniania ofiary (tzw. victim blaming)? Czy bierze pod uwagę wszystkie fakty, również te niewygodne dla jednej ze stron, jak przemoc, agresja czy brak wsparcia finansowego?

Dlaczego potrzebujesz pomocy?

Jak widać na powyższym przykładzie, skuteczne zarzuty do opinii OZSS to nie tylko wyrażenie swojego niezadowolenia. To precyzyjna, merytoryczna analiza, która wymaga wiedzy z zakresu metodologii badań psychologicznych, logiki i standardów opiniowania sądowego.

Samodzielne przygotowanie takiego pisma jest niezwykle trudne. Emocje biorą górę, a brak specjalistycznej wiedzy sprawia, że łatwo pominąć kluczowe błędy biegłych. Skuteczne zarzuty muszą być jak skalpel chirurga – precyzyjnie wskazywać na słabe punkty opinii OZSS, jej wewnętrzne sprzeczności i metodologiczne uchybienia.

Jeśli otrzymałeś opinię OZSS, która budzi Twoje wątpliwości, nie poddawaj się. To kluczowy moment w walce o dobro Twojego dziecka. Zamiast pisać emocjonalne odwołanie, zainwestuj w profesjonalną analizę, która przełoży Twoje poczucie krzywdy na język konkretnych, prawnych i psychologicznych argumentów.

Czujesz, że Twoja sytuacja jest podobna? Skontaktuj się ze mną. Pomogę Ci przeanalizować opinię OZSS i przygotować zarzuty, które zwiększą Twoje szanse w procesie.