Podział mieszkania po rozwodzie

Rozwód to nie tylko emocjonalne wyzwanie, ale często również skomplikowany proces prawny, zwłaszcza gdy w grę wchodzi podział majątku.

Jednym z najczęstszych i najbardziej zapalnych punktów spornych jest kwestia nieruchomości – mieszkania lub domu. Jak podzielić mieszkanie po rozwodzie? Komu ono przypadnie? Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ każda sytuacja jest inna i wymaga indywidualnego podejścia.

Czy nieruchomość jest wspólna?

Pierwszym krokiem jest ustalenie, czy nieruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego, czy też należy do majątku osobistego jednego z małżonków. Do majątku wspólnego zaliczamy nieruchomości nabyte w trakcie trwania małżeństwa.

Nieruchomość nie będzie należała do majątku wspólnego, jeśli:

Została zakupiona przez jednego z małżonków przed ślubem.
Została odziedziczona lub otrzymana w formie darowizny przez jednego z małżonków.
Została zakupiona za pieniądze pochodzące z darowizny, spadku lub zgromadzone przez jednego z małżonków przed ślubem.

Jak podzielić mieszkanie po rozwodzie?

Jeśli nieruchomość stanowi część majątku wspólnego, istnieją trzy główne możliwości jej podziału:

Fizyczny podział mieszkania

Fizyczny podział mieszkania polega na podziale nieruchomości na dwie odrębne części, z których każda będzie stanowiła samodzielne mieszkanie. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy nieruchomość jest na tyle duża i funkcjonalna, aby zapewnić komfort życia w obu częściach. Fizyczny podział ma pierwszeństwo przed innymi sposobami, ale może być trudny do zrealizowania ze względu na konflikty między byłymi małżonkami.

Przyznanie nieruchomości jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty

Sąd rozsądzając: jak podzielić mieszkanie po rozwodzie? może zdecydować o przyznaniu całej nieruchomości jednemu z małżonków, który będzie zobowiązany do spłaty drugiej strony. Przy podejmowaniu decyzji sąd bierze pod uwagę:

dobro ewentualnych dzieci,
możliwości finansowe stron, co do spłaty połowy nieruchomości,
sposób korzystania z nieruchomości,
czy strony mają zapewnione inne miejsce zamieszkania,
wielkość udziałów w majątku wspólnym,
nakłady poczynione na nieruchomość z majątku osobistego,
inne względy

Sprzedaż nieruchomości i podział pieniędzy

Jeśli fizyczny podział lub przyznanie nieruchomości jednemu z małżonków nie jest możliwe, sąd może zarządzić sprzedaż licytacyjną. Uzyskane ze sprzedaży pieniądze zostaną podzielone między byłych małżonków proporcjonalnie do ich udziałów w majątku wspólnym.

Jeśli nie macie pomysłu jak podzielić mieszkanie po rozwodzie, w takiej sytuacji warto rozważyć sprzedaż nieruchomości we własnym zakresie, co może być korzystniejsze finansowo.

Jak rozliczyć wydatki lub nakłady na mieszkanie?

W przypadku nieruchomości, która wchodzi w skład majątku wspólnego, ale została częściowo sfinansowana z majątku osobistego jednego z małżonków lub dokonano na nią nakładów z tego majątku, małżonek ten może domagać się zwrotu poniesionych nakładów i wydatków według wartości z dnia podziału majątku. Nie dotyczy to jednak wydatków i nakładów zużytych na zaspokojenie potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły one wartość majątku.

Jeśli nieruchomość należy do majątku osobistego jednego z małżonków, ale nakłady na nią pochodzą z majątku wspólnego, drugi małżonek może domagać się rozliczenia tych nakładów, z wyjątkiem nakładów koniecznych na przedmioty przynoszące dochód.

Podział domu po rozwodzie

W przypadku domów jednorodzinnych sytuacja może być bardziej skomplikowana. Zasadniczo właścicielem domu jest właściciel gruntu, na którym dom jest posadowany. Jeśli grunt należy do majątku osobistego jednego z małżonków, to on jest właścicielem domu, nawet jeśli został on wybudowany ze środków pochodzących z majątku wspólnego.

Drugi małżonek ma jednak prawo domagać się zwrotu nakładów poniesionych na budowę domu. W tym celu ustala się ułamkowy udział nakładów małżonków w wartości domu z czasu jego budowy, a następnie oblicza się ten sam ułamkowy udział w wartości domu według cen rynkowych na dzień dokonywania podziału.

Jeśli budowa domu została sfinansowana z majątku wspólnego, małżonek niebędący właścicielem gruntu może żądać przeniesienia własności stosownego udziału w nieruchomości na swoją rzecz.

W sytuacji, gdy dom został wybudowany w całości z majątku osobistego małżonka, który nie jest właścicielem działki, może on domagać się przyznania mu własności zarówno domu, jak i działki, z obowiązkiem spłaty wartości działki.

Podsumowanie

Podział nieruchomości po rozwodzie to skomplikowany proces, który wymaga indywidualnego podejścia i analizy wielu czynników.

Jeśli zastanawiasz się, jak podzielić mieszkanie lub dom po rozwodzie, aby chronić swoich praw i uniknąć niekorzystnych rozstrzygnięć warto skorzystać z pomocy prawnika.