Sprawa rozwodowa - kto Cię będzie sądził?

Właściwość sądu: który sąd?

Pozew o rozwód należy złożyć w sądzie, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich nadal tam mieszka lub przebywa. W przypadku braku takiej podstawy właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeśli strona pozwana przykładowo mieszka lub przebywa za granicą, bądź nie wskazuje miejsca swojego zamieszkania, właściwym będzie sąd miejsca zamieszkania powoda.

W sprawach rozwodowych zawsze właściwy jest Sąd Okręgowy, a jego adres możesz sprawdzić na stronie rządowej.

Jeśli masz wątpliwości, w którym Sądzie Okręgowym złożyć swój pozew o rozwód, nie martw się! Każdy sąd, w którym złożysz dokumenty, przekieruje sprawę do właściwego sądu i powiadomi Cię o tym listownie, bądź mailowo. Dzięki tej procedurze nie musisz się obawiać, że Twój pozew nie zostanie rozpatrzony, jednakże wydłuży to całą procedurę, dlatego — jeśli zależy Ci na czasie — warto to zweryfikować przed złożeniem wniosku.

Skład sądu: Kogo się możesz spodziewać?

Sąd orzekający w sprawie rozwodowej zawsze składał się z jednego sędziego jako przewodniczącego oraz dwóch ławników. Taki skład sądu rozpatrywał sprawy związane zarówno z rozwodem, separacją, jak i ustaleniem bezskuteczności uznania ojcostwa, a także rozwiązaniem przysposobienia.

W polskim systemie prawnym każda sprawa rozwodowa, jak i większość innych spraw, przydzielana jest losowo sędziom zgodnie z podziałem czynności przez System Losowego Przydziału Spraw. Jeśli chcesz zaspokoić swoją ciekawość, wynik losowania możesz sprawdzić, znając sygnaturę sprawy na stronie rządowej.

Jeśli okaże się, że znasz któregokolwiek sędziów w składzie, powinieneś o tym fakcie powiadomić sąd z uwagi na ryzyko stronniczości i w takiej sytuacji prezes sądu zadecyduje o wyłączeniu danego sędziego.

Ostatecznie, skład sądu orzekającego w sprawie rozwodowej może zostać ustalony przez prezesa sądu okręgowego. Ważne jest, aby skład sądu był zgodny z przepisami prawa aby zapewnić obiektywność i sprawiedliwość orzeczenia. Warto podkreślić, że skład sądu orzekającego w sprawie rozwodowej nie zależy od płci małżonków ani od innych czynników subiektywnych, a jedynie od indywidualnych okoliczności danej sprawy.

Kim są ci ludzie w togach?

Na sali rozpraw w składzie orzekającym możesz spodziewać się trzech osób. 

Zwykle na centralnym miejscu zasiada zawodowy sędzia — sędzia przewodniczący. Ubrany jest w togę z fioletowym żabotem z charakterystycznym złotym łańcuchem zwieńczonym orłem.  Jego rolą jako przewodniczącego na sprawie rozwodowej jest zapewnienie sprawiedliwego i bezstronnego przeprowadzenia procesu.

 Sędzia przewodniczący ma za zadanie prowadzić rozprawę, stwierdzić, czy obecni są wszyscy uczestnicy procesu, przesłuchać strony, dowody i świadków oraz zapewnić, że wszystkie istotne kwestie zostaną omówione i rozwiązane. Sędzia przewodniczący może zadawać pytania, nakłaniać do porozumienia się stron oraz wyjaśniać, jakie konsekwencje mogą wyniknąć z podjętych decyzji.

 Ponadto sędzia przewodniczący ma obowiązek zapewnić przestrzeganie zasad procesowych oraz dbać o to, aby wydane orzeczenie było zgodne z obowiązującym prawem. W przypadku wystąpienia problemów sędzia przewodniczący ma prawo do wstrzymania rozprawy, by wyjaśnić wątpliwości i podjąć odpowiednie decyzje. 

Sędzia przewodniczący na koniec rozprawy odczyta podjęte decyzją całego składu sędziowskiego orzeczenie rozwiązujące małżeństwo. 

Ławnicy

Po prawej i lewej stronie zawodowego sędziego zasiadają ławnicy. Ławnicy mają czarne togi z fioletowym żabotem, podobnie jak sędzia. Po czym ich rozpoznać? Nie mają złotego łańcucha z orłem na szyi.

Mają bardzo ważną rolę w składzie orzekającym sądu na sprawie rozwodowej. W przeciwieństwie do sędziego, którego zadaniem jest stosowanie prawa, ławnicy reprezentują społeczność i przynoszą do sądu swoje doświadczenia i oceny. 

 Podczas sprawy rozwodowej ławnicy mają za zadanie pomóc sędziemu w podjęciu decyzji o najważniejszych kwestiach, takich jak podział majątku małżeńskiego, opieka nad dziećmi, alimenty czy zasądzenie odszkodowania. 

W składzie orzekającym sądu na sprawie rozwodowej ławnicy pełnią funkcję równoprawnych członków z sędzią przewodniczącym, a ich decyzje mają taki sam ciężar, co decyzje sędziego. Mają prawo zadawać pytania stronom, jednakże z doświadczenia wiem, że bardzo rzadko korzystają z tego uprawnienia. Są wybierani w sposób losowy i ich zadaniem jest reprezentowanie społeczności i włączanie perspektywy ludzkiej w proces orzekania.

Pamiętaj!

Obowiązkiem sądu jest dbanie o zapewnienie uczciwości, obiektywności i równości w trakcie rozprawy oraz podjęcie decyzji zgodnych z obowiązującym prawem. Pamiętaj jednak, że wszyscy sędziowie są tylko ludźmi, którzy mają mnóstwo obowiązków związanych ze swoją pracą. Do sądu spływa bardzo dużo różnych, często skomplikowanych pozwów i wniosków, sąd ma do wysłuchania mnóstwo świadków, powołania wielu biegłych, przeprowadzenia masy dowodów, a przy tym zobowiązany jest do zachowania ściśle określonych terminów.  

Dlatego, jeśli oczekujesz prężnie i sprawnie przeprowadzonego procesu, przygotuj się do niego. Zbierz wszystkie potrzebne dokumenty i dowody, podawaj precyzyjne adresy, określ jasno swoje oczekiwania, stawiaj się punktualnie na wyznaczone terminy i postaraj się swoimi działaniami nie przedłużać postępowania chyba, że takie właśnie działanie leży w Twoim osobistym interesie.

Masz pytania?

Coś wydało Ci się niezrozumiałe? Masz więcej pytań? Obawiasz się, że wciąż nie wiesz jak działają poszczególni pracownicy Sądu? Napisz do nas, a uzyskasz profesjonalną pomoc i odpowiedź na wszelkie pytania.